Hỏi: Tôi Nguyễn Thị A kết hôn với anh Lê Văn B vào năm 2020. Tuy nhiên, sau một thời gian chung sống, chúng tôi thường xuyên xảy ra mâu thuẫn, cãi vã. Tình trạng này kéo dài đến tháng 9/2021 thì anh B phát sinh quan hệ tình cảm với chị C nên đã bỏ nhà đi để ở riêng với chị C. Tháng 12/2022, tôi phát hiện ra chỗ ở của anh B và chị C nên tôi đã đến để thuyết phục anh B quay trở về với gia đình nhưng anh B không đồng ý, anh B nhất quyết ở lại với chị C và thông báo rằng anh và chị C đã có 01 người con chung. Tức giận trước hành vi nêu trên của anh B và chị C, tôi đã làm đơn báo chính quyền địa phương và Ủy ban nhân dân huyện đã ra Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với anh B và chị C về hành vi “Người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc chưa có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ” và yêu cầu anh chị chấm dứt quan hệ chung sống với nhau.

Tuy nhiên đến nay - tháng 8/2023 thì anh B và chị C vẫn chung sống với nhau. Tôi muốn hỏi hành vi ngoại tình của anh B và đã có con riêng bên ngoài như trên thì có phải chịu trách nhiệm hình sự không?

Trả lời:

Theo quy định tại Điều 182 Bộ luật Hình sự:

“Điều 182. Tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng

1. Người nào đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm:

a) Làm cho quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đến ly hôn;

b) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Làm cho vợ, chồng hoặc con của một trong hai bên tự sát;

b) Đã có quyết định của Tòa án hủy việc kết hôn hoặc buộc phải chấm dứt việc chung sống như vợ chồng trái với chế độ một vợ, một chồng mà vẫn duy trì quan hệ đó.”

Theo đó, “Chung sống như vợ chồng” theo khoản 7 Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 là việc nam, nữ tổ chức cuộc sống chung và coi nhau là vợ chồng.

Anh B và chị C đã chung sống với nhau một cách công khai, cùng sinh hoạt chung như một giao đình và đã có con chung. Như vậy, anh B và chị C đang chung sống như vợ chồng.

Tính đến nay, quan hệ hôn nhân hợp pháp giữa chị A và anh B vẫn đang tồn tại. Tuy nhiên, từ tháng 9/2021 đến nay, anh B lại chung sống như vợ chồng với chị C. Và việc làm nêu trên của anh B và chị C đã bị xử phạt vi phạm hành chính cùng về hành vi “Người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc chưa có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ”.

Mặc dù đã bị xử phạt vi phạm hành chính nhưng từ đó cho đến nay, anh B và chị C vẫn duy trì việc chung sống với nhau như vợ chồng.

Do đó, hành vi nêu trên của anh B đã đủ yếu tố cấu thành tội phạm của tội “Vi phạm chế độ một vợ, một chồng” được

Như vậy, anh B sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi nêu trên.

Đối với chị C, trong trường hợp chị C đang có chồng hợp pháp hoặc chị C chưa có chồng mà biết rõ anh B là người đang có vợ hợp pháp mà vẫn chung sống như vợ chồng với anh B thì cũng sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội danh nêu trên.

Bộ phận tư vấn pháp luật – Văn phòng luật sư Huế (HUELAW)